Sử dụng thuốc nhỏ mắt cho bà bầu: Hướng dẫn an toàn và lưu ý

Giai đoạn mang thai là một hành trình đặc biệt, yêu cầu sự thận trọng tuyệt đối trong mọi khía cạnh của cuộc sống, đặc biệt là việc sử dụng thuốc. Nhiều bà bầu thường thắc mắc bà bầu có sử dụng thuốc nhỏ mắt được không khi gặp các vấn đề về mắt như khô mắt, mỏi mắt hay dị ứng. Mặc dù thuốc nhỏ mắt tác động tại chỗ, nguy cơ hấp thu vào máu và ảnh hưởng đến thai nhi vẫn là một mối lo ngại chính đáng. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về các loại thuốc nhỏ mắt an toàn, những loại cần tránh, và các lưu ý quan trọng để bảo vệ sức khỏe của cả mẹ và bé.

Bà bầu có thể sử dụng thuốc nhỏ mắt không?

Câu trả lời là có, nhưng cần hết sức cẩn trọng và luôn tham khảo ý kiến của bác sĩ hoặc chuyên gia y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt nào. Mặc dù lượng thuốc hấp thu vào cơ thể qua mắt thường rất nhỏ, không đáng kể so với việc uống thuốc, nhưng vẫn có khả năng một số hoạt chất nhất định có thể đi vào tuần hoàn máu và ảnh hưởng đến thai nhi. Do đó, việc tự ý dùng thuốc nhỏ mắt mà không có chỉ định có thể tiềm ẩn những rủi ro không mong muốn.

Các chuyên gia y tế thường khuyến nghị bà bầu nên ưu tiên các giải pháp an toàn nhất, chẳng hạn như nước mắt nhân tạo hoặc nước muối sinh lý, để giảm thiểu mọi nguy cơ. Đối với các tình trạng mắt nghiêm trọng hơn, việc thăm khám bác sĩ là bắt buộc để được chẩn đoán chính xác và kê đơn thuốc phù hợp, cân nhắc giữa lợi ích và rủi ro. Việc hiểu rõ về các thành phần trong thuốc nhỏ mắt và tác động tiềm ẩn của chúng là vô cùng quan trọng đối với sức khỏe của thai phụ và sự phát triển của em bé.

Những loại thuốc nhỏ mắt an toàn cho bà bầu

Trong thời kỳ mang thai, sự an toàn là yếu tố hàng đầu khi lựa chọn bất kỳ sản phẩm nào tác động lên cơ thể. Đối với thuốc nhỏ mắt, một số loại được coi là an toàn hơn cả và thường được bác sĩ khuyên dùng cho các vấn đề mắt nhẹ. Việc lựa chọn đúng loại thuốc không chỉ giúp giảm triệu chứng khó chịu mà còn đảm bảo không gây hại cho thai nhi. Dưới đây là những loại thuốc nhỏ mắt thường được coi là an toàn cho bà bầu khi sử dụng đúng cách và có chỉ định.

Nước mắt nhân tạo và nước muối sinh lý

Nước mắt nhân tạo (artificial tears) và dung dịch nước muối sinh lý (saline solution) là hai lựa chọn hàng đầu được khuyến nghị cho bà bầu. Đây là những sản phẩm có thành phần tương tự nước mắt tự nhiên của cơ thể hoặc chỉ là dung dịch muối loãng, không chứa dược chất gây tác dụng phụ. Chúng hoạt động bằng cách làm ẩm bề mặt nhãn cầu, rửa trôi bụi bẩn và các tác nhân gây kích ứng, giúp giảm khô mắt, mỏi mắt và cảm giác cộm xốn.

Nước mắt nhân tạo thường chứa các chất làm ẩm như carboxymethylcellulose, hypromellose, polyethylene glycol hoặc glycerin, giúp ổn định màng nước mắt. Các sản phẩm này hầu như không hấp thu vào máu và không gây ảnh hưởng toàn thân, do đó được đánh giá là rất an toàn cho cả mẹ và bé. Tương tự, nước muối sinh lý (Natri Clorid 0.9%) chỉ đơn thuần là dung dịch muối, có tác dụng làm sạch và làm dịu mắt. Bà bầu có thể sử dụng các sản phẩm này nhiều lần trong ngày khi cần thiết để duy trì độ ẩm và sự thoải mái cho đôi mắt mà không cần quá lo lắng về tác dụng phụ.

Thuốc nhỏ mắt thảo dược (với điều kiện cụ thể)

Một số loại thuốc nhỏ mắt có chiết xuất từ thảo dược cũng có thể được xem xét, nhưng cần có sự tư vấn kỹ lưỡng từ bác sĩ. Không phải tất cả các sản phẩm thảo dược đều an toàn tuyệt đối trong thai kỳ, vì một số hoạt chất thảo dược vẫn có thể gây ra tác dụng không mong muốn nếu hấp thu vào cơ thể. Ví dụ, các loại thuốc nhỏ mắt chứa chiết xuất từ hoa cúc (chamomile) hoặc euphrasia (eyebright) đôi khi được sử dụng để làm dịu mắt, giảm viêm nhẹ.

Tuy nhiên, điều quan trọng là phải đảm bảo sản phẩm đã được kiểm chứng về độ an toàn và không chứa các chất bảo quản hoặc phụ gia có hại. Bà bầu nên tránh các sản phẩm thảo dược không rõ nguồn gốc, hoặc những loại có chứa các thành phần chưa được nghiên cứu đầy đủ về tác động trong thai kỳ. Luôn ưu tiên các sản phẩm của các thương hiệu uy tín, có giấy phép lưu hành và tuân thủ chặt chẽ chỉ dẫn của bác sĩ chuyên khoa mắt hoặc bác sĩ sản phụ khoa để đảm bảo an toàn tối đa cho mình và thai nhi.

Các loại thuốc nhỏ mắt cần tránh cho bà bầu

Trong khi một số loại thuốc nhỏ mắt được coi là an toàn, có nhiều loại khác chứa các hoạt chất có thể gây hại cho thai nhi hoặc gây ra các tác dụng phụ không mong muốn cho bà bầu. Việc nhận biết và tránh xa những loại này là điều cực kỳ quan trọng để bảo vệ sức khỏe của mẹ và sự phát triển toàn diện của bé. Dưới đây là các nhóm thuốc nhỏ mắt mà bà bầu cần đặc biệt cẩn trọng hoặc tránh sử dụng hoàn toàn.

Thuốc co mạch (Vasoconstrictors)

Các loại thuốc nhỏ mắt chứa chất co mạch như naphazoline, tetrahydrozoline, oxymetazoline (thường có trong các sản phẩm trị đỏ mắt, làm trắng mắt) là nhóm thuốc cần tránh tuyệt đối trong thai kỳ. Những hoạt chất này có tác dụng làm co mạch máu ở kết mạc mắt, giúp giảm đỏ mắt nhanh chóng. Tuy nhiên, chúng có thể được hấp thu vào tuần hoàn máu và gây ra tác dụng co mạch toàn thân. Điều này có thể ảnh hưởng đến lưu lượng máu đến nhau thai, tiềm ẩn nguy cơ cho thai nhi.

Ngoài ra, việc lạm dụng các loại thuốc co mạch còn có thể gây ra hiện tượng “rebound redness” (đỏ mắt trở lại và nặng hơn khi ngừng thuốc), khiến tình trạng mắt trở nên tồi tệ hơn. Do đó, bà bầu nên tránh xa các sản phẩm quảng cáo tác dụng làm trắng hoặc hết đỏ mắt cấp tốc mà không có chỉ định từ bác sĩ.

Thuốc kháng sinh nhỏ mắt (Antibiotics)

Thuốc kháng sinh nhỏ mắt được sử dụng để điều trị nhiễm trùng mắt do vi khuẩn. Mặc dù tác động tại chỗ, một số loại kháng sinh vẫn có thể hấp thu vào máu. Việc sử dụng kháng sinh trong thai kỳ cần được cân nhắc rất kỹ lưỡng. Một số kháng sinh như tetracycline, fluoroquinolones (ví dụ: ciprofloxacin, ofloxacin) đã được biết là có nguy cơ gây hại cho thai nhi, dù là dùng đường uống hay tiêm.

Đối với thuốc nhỏ mắt, nguy cơ hấp thu toàn thân thấp hơn, nhưng bác sĩ vẫn sẽ cân nhắc loại kháng sinh cụ thể, liều lượng và thời gian điều trị. Chỉ sử dụng kháng sinh nhỏ mắt khi có chỉ định rõ ràng từ bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ sản khoa, khi lợi ích điều trị vượt trội so với rủi ro tiềm ẩn. Không bao giờ tự ý mua và dùng thuốc kháng sinh cho mắt khi đang mang thai.

Thuốc chống viêm (Steroids và NSAIDs)

Các loại thuốc nhỏ mắt chứa steroid (ví dụ: dexamethasone, prednisolone) hoặc thuốc chống viêm không steroid (NSAIDs như ketorolac, diclofenac) được dùng để giảm viêm, sưng và đau mắt. Tuy nhiên, việc sử dụng steroid trong thai kỳ, đặc biệt là trong ba tháng đầu, có thể liên quan đến một số nguy cơ dị tật bẩm sinh, mặc dù nguy cơ này từ thuốc nhỏ mắt là rất nhỏ. Đối với NSAIDs, việc sử dụng chúng trong ba tháng cuối thai kỳ có thể ảnh hưởng đến hệ tim mạch của thai nhi (đóng ống động mạch sớm).

Do đó, bà bầu cần tránh sử dụng các loại thuốc nhỏ mắt chống viêm trừ khi có chỉ định và giám sát chặt chẽ của bác sĩ chuyên khoa. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng viêm mắt và cân nhắc các phương pháp điều trị an toàn hơn nếu có thể, hoặc chọn loại thuốc có hồ sơ an toàn tốt nhất trong thai kỳ.

Thuốc kháng histamine và chống dị ứng (Antihistamines and Anti-allergics)

Thuốc nhỏ mắt kháng histamine (ví dụ: antazoline, pheniramine) hoặc các loại thuốc chống dị ứng (ví dụ: olopatadine, ketotifen) được sử dụng để giảm ngứa và các triệu chứng dị ứng mắt. Một số thuốc kháng histamine dùng đường toàn thân đã được nghiên cứu về tác động trong thai kỳ. Đối với thuốc nhỏ mắt, lượng hấp thu vào máu thường thấp.

Tuy nhiên, do thiếu dữ liệu đầy đủ về độ an toàn của nhiều loại thuốc kháng histamine và chống dị ứng mới trong thai kỳ, các chuyên gia y tế thường khuyến cáo bà bầu nên thận trọng. Nếu bị dị ứng mắt, bà bầu nên ưu tiên các biện pháp không dùng thuốc như rửa mắt bằng nước muối sinh lý, chườm lạnh, hoặc tránh các tác nhân gây dị ứng. Chỉ sử dụng thuốc nhỏ mắt kháng histamine hoặc chống dị ứng khi có chỉ định của bác sĩ và chỉ khi triệu chứng thực sự nghiêm trọng, gây ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống.

Thuốc nhỏ mắt trị Glaucoma

Các loại thuốc nhỏ mắt dùng để điều trị bệnh glaucoma (thiên đầu thống) thường chứa các hoạt chất mạnh như beta-blockers (ví dụ: timolol), prostaglandin analogues (ví dụ: latanoprost), alpha-agonists (ví dụ: brimonidine), hoặc carbonic anhydrase inhibitors. Những hoạt chất này có thể hấp thu vào tuần hoàn máu và gây ra tác dụng phụ toàn thân, ảnh hưởng đến tim mạch, hô hấp hoặc các cơ quan khác của thai nhi.

Bà bầu đang điều trị glaucoma cần phải thảo luận kỹ lưỡng với bác sĩ nhãn khoa và bác sĩ sản khoa. Việc điều trị glaucoma là rất quan trọng để bảo vệ thị lực của người mẹ, nhưng cần phải lựa chọn loại thuốc an toàn nhất và theo dõi chặt chẽ thai kỳ. Đôi khi, bác sĩ có thể điều chỉnh phác đồ điều trị hoặc xem xét các phương pháp thay thế để giảm thiểu rủi ro cho thai nhi.

Tại sao bà bầu cần thận trọng khi sử dụng thuốc nhỏ mắt?

Sự thận trọng của bà bầu khi sử dụng thuốc nhỏ mắt không chỉ là một khuyến cáo chung mà còn là một nguyên tắc y tế dựa trên những cơ sở khoa học nhất định. Mặc dù thuốc nhỏ mắt được thiết kế để tác động tại chỗ, khả năng hấp thu vào cơ thể mẹ bầu và những thay đổi sinh lý trong thai kỳ đều là những yếu tố cần được xem xét nghiêm túc.

Nguy cơ hấp thu qua niêm mạc mắt vào tuần hoàn máu

Mắt không phải là một cơ quan biệt lập. Sau khi nhỏ vào mắt, một phần dung dịch thuốc có thể được hấp thu qua niêm mạc kết mạc và giác mạc, đi vào các mạch máu nhỏ quanh mắt, sau đó hòa vào tuần hoàn máu toàn thân. Đặc biệt, một lượng đáng kể thuốc có thể chảy xuống ống lệ mũi, vào khoang mũi, và từ đó hấp thu nhanh chóng qua niêm mạc mũi họng vào hệ tuần hoàn. Mặc dù lượng này thường rất nhỏ so với đường uống, nhưng đối với một số hoạt chất mạnh hoặc với thai nhi đang phát triển nhạy cảm, ngay cả một lượng nhỏ cũng có thể tiềm ẩn rủi ro.

Ảnh hưởng đến thai nhi

Hệ thống tuần hoàn của thai nhi được kết nối với mẹ qua nhau thai. Bất kỳ chất nào hấp thu vào máu mẹ đều có khả năng đi qua nhau thai và tiếp cận thai nhi. Tùy thuộc vào loại thuốc, liều lượng, thời điểm sử dụng (thai nhi nhạy cảm nhất trong ba tháng đầu, giai đoạn hình thành các cơ quan), và các yếu tố khác, thuốc có thể gây ra các tác động khác nhau, từ nhẹ đến nghiêm trọng. Một số thuốc có thể gây dị tật bẩm sinh, ảnh hưởng đến sự phát triển của cơ quan, hoặc gây ra các vấn đề về chức năng cho thai nhi.

Thay đổi sinh lý của cơ thể mẹ bầu

Trong thai kỳ, cơ thể người phụ nữ trải qua nhiều thay đổi nội tiết tố và sinh lý. Những thay đổi này có thể ảnh hưởng đến cách cơ thể hấp thu, chuyển hóa và bài tiết thuốc. Ví dụ, sự thay đổi về thể tích máu, chức năng thận và gan có thể làm thay đổi nồng độ thuốc trong máu hoặc thời gian thuốc lưu lại trong cơ thể. Ngoài ra, một số bà bầu có thể trở nên nhạy cảm hơn với thuốc hoặc gặp phải các tác dụng phụ khác biệt so với khi không mang thai. Điều này càng làm tăng thêm sự cần thiết phải thận trọng và tham vấn y tế trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào.

Khi nào bà bầu nên đi khám bác sĩ mắt?

Trong thai kỳ, sức khỏe đôi mắt cũng quan trọng như các bộ phận khác của cơ thể. Một số vấn đề về mắt có thể xuất hiện hoặc trở nên tồi tệ hơn khi mang thai, và việc nhận biết khi nào cần tìm đến sự giúp đỡ của chuyên gia là cực kỳ quan trọng. Bà bầu không nên tự ý chẩn đoán hoặc điều trị các tình trạng mắt, mà cần tìm đến bác sĩ nhãn khoa ngay lập tức trong các trường hợp sau:

Triệu chứng bất thường: Đau, đỏ nhiều, nhìn mờ, sưng tấy

Nếu bà bầu trải qua bất kỳ triệu chứng nào sau đây, cần đi khám bác sĩ mắt ngay lập tức:

• Đau mắt dữ dội hoặc liên tục: Cơn đau có thể là dấu hiệu của nhiễm trùng, viêm hoặc các tình trạng nghiêm trọng hơn.
• Mắt đỏ nhiều và kéo dài: Đặc biệt nếu kèm theo tiết dịch, ngứa ngáy hoặc cảm giác cộm xốn. Tình trạng này có thể là viêm kết mạc hoặc các bệnh lý viêm khác.
• Nhìn mờ đột ngột hoặc thay đổi thị lực đáng kể: Điều này có thể do các thay đổi nội tiết tố nhẹ trong thai kỳ, nhưng cũng có thể là dấu hiệu của các bệnh lý nghiêm trọng hơn như tiền sản giật, đái tháo đường thai kỳ ảnh hưởng đến võng mạc, hoặc các vấn đề về thần kinh.
• Sưng tấy mí mắt, quanh mắt hoặc một bên mắt: Có thể là dấu hiệu của dị ứng nghiêm trọng, nhiễm trùng hoặc viêm mô tế bào.
• Nhạy cảm với ánh sáng (sợ ánh sáng) bất thường: Khiến việc nhìn vào ánh sáng trở nên khó chịu.
• Thấy chớp sáng, ruồi bay, hoặc màn che trước mắt: Đây là những triệu chứng cần được đánh giá khẩn cấp vì có thể liên quan đến bong võng mạc hoặc các bệnh lý võng mạc khác.

Trước khi sử dụng bất kỳ loại thuốc nào ngoài nước muối sinh lý

Nguyên tắc vàng cho bà bầu là không tự ý sử dụng bất kỳ loại thuốc nào mà không có sự tư vấn của bác sĩ, bao gồm cả thuốc nhỏ mắt. Ngay cả khi bạn chỉ gặp phải tình trạng khô mắt nhẹ và muốn dùng nước mắt nhân tạo, việc hỏi ý kiến bác sĩ vẫn là tốt nhất để đảm bảo không có thành phần nào gây hại trong sản phẩm.

Đối với bất kỳ vấn đề mắt nào cần đến thuốc nhỏ mắt có dược chất (ví dụ: kháng sinh, chống viêm, chống dị ứng, co mạch), việc thăm khám bác sĩ nhãn khoa là bắt buộc. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng bệnh, cân nhắc các nguy cơ và lợi ích, đồng thời lựa chọn loại thuốc an toàn nhất, với liều lượng và thời gian sử dụng phù hợp với thai kỳ của bạn. Việc này giúp giảm thiểu rủi ro cho cả mẹ và bé, đồng thời đảm bảo việc điều trị hiệu quả cho đôi mắt.

Những lưu ý quan trọng khi bà bầu sử dụng thuốc nhỏ mắt

Để đảm bảo an toàn tối đa cho mẹ và bé, việc sử dụng thuốc nhỏ mắt trong thai kỳ đòi hỏi sự cẩn trọng đặc biệt và tuân thủ các nguyên tắc nhất định. Việc chủ động tìm hiểu thông tin và thực hiện đúng các khuyến nghị y tế sẽ giúp bà bầu xử lý các vấn đề về mắt một cách hiệu quả mà không gây ra rủi ro không đáng có.

Luôn tham khảo ý kiến bác sĩ

Đây là lưu ý quan trọng nhất và bắt buộc đối với mọi bà bầu khi có ý định sử dụng bất kỳ loại thuốc nào, kể cả thuốc nhỏ mắt. Trước khi mua hoặc sử dụng một sản phẩm nhỏ mắt, dù là loại thông thường hay chuyên biệt, hãy tham vấn bác sĩ sản phụ khoa hoặc bác sĩ nhãn khoa. Bác sĩ sẽ đánh giá tình trạng sức khỏe tổng thể, giai đoạn thai kỳ, và tình trạng mắt cụ thể để đưa ra lời khuyên phù hợp nhất. Họ có thể giới thiệu các lựa chọn an toàn, điều chỉnh liều lượng hoặc khuyến nghị các phương pháp điều trị thay thế.

Đọc kỹ hướng dẫn sử dụng và thành phần

Nếu được bác sĩ kê đơn hoặc cho phép sử dụng, hãy đọc thật kỹ tờ hướng dẫn sử dụng kèm theo thuốc. Đặc biệt chú ý đến danh sách thành phần hoạt chất, liều lượng khuyến cáo, cách sử dụng và các cảnh báo dành cho phụ nữ có thai hoặc cho con bú. Tránh các sản phẩm có chứa các thành phần mà bạn đã biết là không an toàn trong thai kỳ hoặc chưa được nghiên cứu đầy đủ về độ an toàn.

Không tự ý mua và dùng thuốc

Tuyệt đối không tự ý mua và sử dụng thuốc nhỏ mắt dựa trên kinh nghiệm của người khác, quảng cáo hoặc thông tin không chính thống. Ngay cả những loại thuốc nhỏ mắt không kê đơn (OTC) tưởng chừng vô hại cũng có thể chứa các hoạt chất tiềm ẩn rủi ro cho thai nhi. Việc tự ý điều trị có thể làm trầm trọng thêm tình trạng bệnh hoặc gây ra những hậu quả nghiêm trọng khác.

Tuân thủ liều lượng và tần suất sử dụng

Nếu bác sĩ kê đơn thuốc, hãy tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và tần suất sử dụng được chỉ định. Không tự ý tăng hoặc giảm liều, cũng như kéo dài thời gian sử dụng mà không có sự đồng ý của bác sĩ. Sử dụng quá liều có thể làm tăng nguy cơ hấp thu toàn thân và tác dụng phụ.

Kỹ thuật nhỏ mắt đúng cách để giảm hấp thu toàn thân

Để giảm thiểu lượng thuốc hấp thu vào tuần hoàn máu, bà bầu có thể áp dụng kỹ thuật nhỏ mắt sau:

• Sau khi nhỏ một giọt thuốc vào mắt, hãy nhẹ nhàng nhắm mắt lại.
• Dùng ngón tay ấn nhẹ vào góc trong của mắt (gần sống mũi) trong khoảng 1-2 phút. Việc này giúp đóng ống dẫn nước mắt xuống mũi họng, giảm lượng thuốc chảy vào đường mũi họng và hấp thu toàn thân.
• Lau sạch bất kỳ lượng thuốc dư thừa nào chảy ra ngoài mắt bằng khăn giấy sạch.

Bảo quản thuốc đúng cách

Thuốc nhỏ mắt cần được bảo quản theo đúng hướng dẫn của nhà sản xuất, thường là ở nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh sáng trực tiếp và nhiệt độ cao. Đảm bảo nắp lọ thuốc luôn được đậy kín sau mỗi lần sử dụng để tránh nhiễm khuẩn. Không sử dụng thuốc đã hết hạn hoặc đã mở nắp quá thời gian khuyến cáo (thường là 28 ngày đối với hầu hết các loại thuốc nhỏ mắt).

Các vấn đề về mắt thường gặp khi mang thai

Thai kỳ mang đến nhiều thay đổi về hormone và sinh lý, không chỉ ảnh hưởng đến toàn bộ cơ thể mà còn tác động trực tiếp đến đôi mắt. Nhiều bà bầu gặp phải các vấn đề về mắt khác nhau trong giai đoạn này, và việc nhận biết chúng giúp phụ nữ mang thai hiểu rõ hơn về tình trạng của mình và tìm kiếm giải pháp phù hợp.

Khô mắt

Khô mắt là một trong những vấn đề phổ biến nhất mà bà bầu gặp phải. Sự thay đổi nội tiết tố, đặc biệt là nồng độ estrogen và progesterone tăng cao, có thể ảnh hưởng đến chất lượng và số lượng nước mắt được sản xuất. Các tuyến lệ có thể hoạt động kém hiệu quả hơn, dẫn đến cảm giác khô, cộm xốn, ngứa, đỏ mắt và đôi khi là nhìn mờ thoáng qua.

Để giảm triệu chứng khô mắt, bà bầu nên ưu tiên sử dụng nước mắt nhân tạo không chất bảo quản, chớp mắt thường xuyên, uống đủ nước và tránh các môi trường khô hanh, nhiều gió hoặc khói bụi. Hạn chế thời gian sử dụng thiết bị điện tử cũng có thể giúp giảm căng thẳng cho mắt.

Thay đổi thị lực nhẹ (do thay đổi hormone)

Một số bà bầu có thể nhận thấy thị lực của mình thay đổi nhẹ, thường là nhìn mờ thoáng qua hoặc khó tập trung vào các vật thể ở gần. Điều này chủ yếu là do sự tích nước và thay đổi nội tiết tố làm tăng độ dày của giác mạc và ảnh hưởng đến đường cong của thủy tinh thể. Những thay đổi này thường không đáng kể và sẽ tự trở lại bình thường sau khi sinh hoặc kết thúc thời kỳ cho con bú.

Tuy nhiên, nếu thị lực thay đổi đột ngột, nghiêm trọng hoặc kèm theo các triệu chứng khác như đau đầu dữ dội, chớp sáng, đó có thể là dấu hiệu của các tình trạng nghiêm trọng hơn như tiền sản giật, và cần được thăm khám y tế khẩn cấp.

Nhạy cảm với ánh sáng (Photophobia)

Tình trạng nhạy cảm với ánh sáng, hay còn gọi là sợ ánh sáng, cũng có thể tăng lên ở một số bà bầu. Nguyên nhân có thể liên quan đến sự thay đổi hormone, đau nửa đầu (migraine) thường gặp hơn trong thai kỳ, hoặc đơn giản là do mắt trở nên khô và dễ kích ứng hơn.

Để giảm sự khó chịu, bà bầu có thể đeo kính râm khi ra ngoài trời, tránh ánh sáng chói trực tiếp và sử dụng kính lọc ánh sáng xanh khi làm việc với máy tính.

Sưng mí mắt

Sưng mí mắt là một triệu chứng phổ biến trong thai kỳ, thường đi kèm với sưng phù ở các bộ phận khác của cơ thể do giữ nước. Mặc dù thường vô hại và tự hết sau khi sinh, sưng mí mắt có thể gây khó chịu và ảnh hưởng đến thẩm mỹ.

Nếu sưng mí mắt kèm theo đỏ, đau, ngứa hoặc chảy dịch, có thể là dấu hiệu của dị ứng, nhiễm trùng hoặc viêm kết mạc, và cần được bác sĩ kiểm tra. Chườm lạnh, nghỉ ngơi đầy đủ và kê cao đầu khi ngủ có thể giúp giảm sưng.

Biện pháp hỗ trợ chăm sóc mắt không dùng thuốc

Trước khi cân nhắc sử dụng bất kỳ loại thuốc nhỏ mắt nào, bà bầu nên ưu tiên các biện pháp chăm sóc mắt không dùng thuốc. Những phương pháp này an toàn, dễ thực hiện và thường rất hiệu quả trong việc làm dịu các triệu chứng khó chịu, giúp đôi mắt khỏe mạnh hơn trong suốt thai kỳ.

Chớp mắt thường xuyên

Khi làm việc với máy tính, đọc sách hoặc tập trung cao độ, chúng ta thường có xu hướng chớp mắt ít hơn. Điều này làm cho bề mặt mắt bị khô nhanh chóng, gây ra cảm giác mỏi mắt, cộm xốn. Chớp mắt thường xuyên giúp tái tạo lớp màng nước mắt, làm ẩm và làm sạch bề mặt nhãn cầu. Bà bầu nên cố gắng chớp mắt đều đặn, đặc biệt là khi thực hiện các công việc đòi hỏi sự tập trung thị giác.

Uống đủ nước

Cơ thể đủ nước là yếu tố quan trọng để duy trì độ ẩm cho mắt và toàn bộ cơ thể. Mất nước có thể làm trầm trọng thêm tình trạng khô mắt. Bà bầu nên uống đủ 8-10 ly nước mỗi ngày, hoặc theo khuyến nghị của bác sĩ, để đảm bảo cơ thể được hydrat hóa tốt, từ đó hỗ trợ sản xuất nước mắt và giảm các triệu chứng khô mắt.

Nghỉ ngơi cho mắt

Mắt cũng cần được nghỉ ngơi như các bộ phận khác của cơ thể. Nếu bạn phải làm việc hoặc học tập liên tục, hãy áp dụng quy tắc 20-20-20: Cứ sau mỗi 20 phút làm việc, hãy nhìn vào một vật ở khoảng cách 20 feet (khoảng 6 mét) trong 20 giây. Điều này giúp mắt thư giãn và giảm căng thẳng. Ngủ đủ giấc cũng cực kỳ quan trọng đối với sức khỏe của mắt.

Hạn chế tiếp xúc màn hình

Thời gian tiếp xúc với màn hình máy tính, điện thoại, máy tính bảng có thể làm giảm tần suất chớp mắt, gây khô mắt và mỏi mắt. Bà bầu nên cố gắng giới hạn thời gian sử dụng các thiết bị điện tử, hoặc sử dụng các ứng dụng/cài đặt giảm ánh sáng xanh và điều chỉnh độ sáng màn hình phù hợp. Đặt màn hình ở khoảng cách hợp lý và đảm bảo ánh sáng phòng đủ để giảm sự tương phản.

Đeo kính râm khi ra ngoài

Ánh nắng mặt trời, đặc biệt là tia UV, có thể gây hại cho mắt và làm tăng cảm giác nhạy cảm với ánh sáng. Khi ra ngoài trời, bà bầu nên đeo kính râm chất lượng tốt có khả năng chặn 99-100% tia UVA và UVB. Kính râm không chỉ bảo vệ mắt khỏi tác hại của tia cực tím mà còn giúp giảm chói và cải thiện sự thoải mái cho đôi mắt. Đây là một trong những biện pháp chăm sóc mắt đơn giản nhưng hiệu quả mà thietbiytehn.com luôn khuyến nghị cho mọi người, đặc biệt là phụ nữ mang thai.

Chườm ấm hoặc chườm lạnh

• Chườm ấm: Đối với các trường hợp khô mắt do tắc nghẽn tuyến Meibomius (tuyến sản xuất dầu trong nước mắt), chườm ấm có thể giúp làm tan bớt chất nhờn bị tắc và cải thiện lưu thông. Dùng một chiếc khăn sạch nhúng vào nước ấm (không quá nóng), vắt khô và đặt lên mắt nhắm trong khoảng 5-10 phút.
• Chườm lạnh: Để giảm sưng, ngứa hoặc viêm nhẹ do dị ứng, chườm lạnh có thể mang lại hiệu quả. Dùng khăn sạch nhúng vào nước mát hoặc gói đá lạnh trong khăn mỏng rồi đặt lên mí mắt nhắm trong vài phút.

Tóm lại, bà bầu có sử dụng thuốc nhỏ mắt được không là một câu hỏi quan trọng cần được giải đáp cẩn trọng. Mặc dù một số loại thuốc nhỏ mắt như nước mắt nhân tạo và nước muối sinh lý được coi là an toàn, việc sử dụng các loại thuốc chứa dược chất khác đều cần phải có sự tham vấn và chỉ định của bác sĩ. Luôn đặt sự an toàn của mẹ và bé lên hàng đầu, chủ động thăm khám khi có vấn đề về mắt và tuân thủ chặt chẽ mọi hướng dẫn y tế để có một thai kỳ khỏe mạnh và an toàn.